اگر در خطوط پنوماتیک کار می‌کنید، نام SMC را بارها شنیده‌اید.

«شیر برقی پنوماتیک SMC» یا همان Solenoid Valve قلب کنترل جریان هواست؛ از راه‌اندازی جک‌ها و عملگرها گرفته تا توالی‌های سریع در ماشین‌سازی و بسته‌بندی.

در این راهنما، به‌صورت کاملاً کاربردی تفاوت شیرهای ۳/۲ و ۵/۲ را توضیح می‌دهیم، سپس نحوه انتخاب کویل و ولتاژ (24V DC یا 220V AC) را قدم‌به‌قدم مرور می‌کنیم .

تفاوت شیر برقی ۳/۲ و ۵/۲ در SMC

۳/۲: سه پورت (ورود، خروج، اگزوز) و دو وضعیت. مناسب کنترل on/off یک عملگر ساده مثل سیلندر تک‌اثر.

۵/۲: پنج پورت (دو خروج، دو اگزوز، یک ورود) و دو وضعیت. مناسب سیلندرهای دو‌اثر برای رفت و برگشت کنترل‌شده.

پورت‌ها و نحوه عملکرد

۳/۲:

حالت 1: هوای فشرده از IN به OUT می‌رود، سیگنال عمل می‌کند.

حالت 2: OUT به EXH (تخلیه) متصل می‌شود و عملگر آزاد می‌گردد.

۵/۲:

حالت 1: IN به A و B به EXH متصل است (مثلاً جک بیرون می‌آید).

حالت 2: IN به B و A به EXH متصل است (جک جمع می‌شود).

چه زمانی ۳/۲ و چه زمانی ۵/۲؟

۳/۲ را انتخاب کنید اگر:

1- سیلندر تک‌اثر دارید.

2- فقط حالت باز/بسته ساده نیاز است.

3- مصرف هوا و هزینه پایین‌تر اولویت دارد.

۵/۲ را انتخاب کنید اگر:

1- سیلندر دو‌اثر دارید.

2- به کنترل رفت‌وبرگشت دقیق و سرعت‌بالا نیاز دارید.

3- می‌خواهید لاین‌های A/B را مستقل تخلیه کنید.

انتخاب کویل و ولتاژ در شیر برقی SMC

24V DC:

مزایا: کنترل‌پذیری بالا، نویز الکترومغناطیسی کمتر، ایمن‌تر در محیط‌های صنعتی. مناسب PLC و منابع تغذیه سوییچینگ.

نکته: افت ولتاژ در کابل‌کشی طولانی را جبران کنید (سطح مقطع مناسب، منبع نزدیک‌تر).

220V AC:

مزایا: ساده در دسترس، بی‌نیاز از منبع DC مجزا.

نکته ایمنی: رعایت استانداردهای ایمنی و ارت، استفاده از کانکتور مناسب با درجه حفاظت IP.

سازگاری با مدل شیر و محیط

محدوده دمایی کویل را با شرایط محیط (گرم/سرد/رطوبت) تطبیق دهید.

درجه حفاظت (IP) کانکتور/کویل را طبق محیط (گردوغبار، رطوبت، پاشش) انتخاب کنید.

برای مدارهای پرنوسان، از ماژول‌های حفاظت (دیود هرزگرد برای DC، RC snubber برای AC) استفاده کنید تا ضربه‌های ولتاژی، کویل و خروجی PLC را تخریب نکند.

کاربردهای صنعتی شیر برقی SMC

ماشین‌سازی: کنترل سیلندرهای گیره، پانچ و پیک‌اند‌پلیس.

بسته‌بندی: فرمان‌دهی جک‌های پرس کیسه، دوخت حرارتی با سیکل سریع.

خطوط مونتاژ خودروسازی: کنترل جک‌های موقعیت‌دهی و فیکسچرها.

صنایع غذایی و دارویی: با توجه به الزامات بهداشتی و IP بالاتر.

اتوماسیون عمومی: ماژول‌های منیفولد چندخانه برای فضاهای فشرده داخل تابلو

نکات نصب، سیم‌کشی و ایمنی شیر برقی SMS

جهت نصب: مطابق فلش جریان و دیتاشیت SMC.

فیلتر/رطوبت‌گیر (FRL): هوای خشک و تمیز عمر شیر را افزایش می‌دهد.

سیم‌کشی: کانکتور استاندارد، گیره کابل و لیبل‌گذاری واضح.

تست نشتی: پس از نصب، با کف صابون یا نشتی‌یاب بررسی کنید.

نویز الکتریکی: کابل‌های قدرت و فرمان را تفکیک کنید؛ فریت یا فیلتر EMI در مسیرهای حساس.

نگهداری و عیب‌یابی رایج

واکنش کند: آلودگی یا فشار ناکافی. FRL و فشار کاری را بررسی کنید.
گرم‌شدن کویل: ولتاژ نامی را کنترل کنید؛ Duty cycle و تهویه تابلو را بهبود دهید.
نشتی داخلی/خارجی: اورینگ‌ها و صندلی شیر را چک کنید؛ گشتاور سفت‌کردن اتصالات طبق دیتاشیت.
نویز برقی در خروجی PLC: دیود هرزگرد (DC) یا RC snubber (AC) اضافه کنید.
افت توان عملگر: دبی ناکافی، سایز پورت کوچک یا مسیرهای طولانی/زانویی زیاد.

جمع‌بندی:

برای کنترل دقیق و قابل‌اعتماد پنوماتیک، انتخاب صحیح بین ۳/۲ و ۵/۲ و هم‌خوانی کویل با ولتاژ تابلو (24V DC یا 220V AC) ضروری است.

با رعایت نکات نصب، فیلتراسیون مناسب و حفاظت الکتریکی، عمر شیرهای SMC و پایداری خط تولید به‌مراتب افزایش می‌یابد.

برای انتخاب مدل دقیق متناسب با دبی، فشار و شرایط محیطی، تیم تییس صنعت کنار شماست.